Akdağ'dan domuz gribi aşısı açıklaması

Sağlık Bakanı Prof. Dr. Recep Akdağ’la konuşan Milliyet gazetesi yazarı Fikret Bila'nın aktardıkları:

Sağlık Bakanı, ilk aşamada aşı yapılacakları, sağlık çalışanları, anaokulu ve ilkokul çocukları, astım gibi kronik hastalığı olanlar diye sıraladı

Ankara yoğun siyasi tartışmaların yanında sağlık alanında da ciddi bir mesai yapıyor. Ankara Bilkent’teki bir okulda saptanan domuz gribi bu konudaki çalışmaları yeniden gündeme taşıdı. Ankara’da hasta sayısı 26’ya ulaştı. Yaşamsal bir tehlike söz konusu değil ama domuz gribinin bir salgına dönüşmemesi için de yoğun çaba harcanıyor. Bu arada bir yandan da Sağlık Bakanlığı’nın satın aldığı aşılar tartışılıyor.

Bu konuyu, dün sağlık Bakanı Prof. Dr. Recep Akdağ’la konuştum. Akdağ, sorularıma şu yanıtları verdi:

‘Paniğe gerek yok’
Ankara’da ortaya çıkan domuz gribinin boyutu ve riski nedir?
- Ankara’da saptadığımız olayla ilgili bütün önlemler alındı. Şu anda bir salgın hali yok. Zaten önlemlerimizi de salgın olmasın diye aldık. Bütün uğraşımız bu. Ama olay, “Hükümete muhalefet edelim de nasıl edersek edelim” anlayışıyla eleştirildiği için kamuoyu yanlış bilgilendiriliyor. Şu anda paniğe kapılacak bir durum yok. Her şey kontrol altında.

‘28 milyon kişi aşılanacak’
Sipariş ettiğiniz aşılar da tartışma konusu oldu. Aşılar ne zaman gelecek?
- Biz dünya standartlarına uygun bir yol izliyoruz. Dünya Sağlık Örgütü, ABD Hastalık Kontrol Merkezi (CDC), Avrupa Hastalık Kontrol Merkezi (ECDC) ile aynı yolu izliyoruz. 60 kişilik bir bilim danışma kurulu ile 10 kişilik bir yürütme kurulu oluşturduk, bilim adamlarıyla birlikte çalışıyoruz. Bunlar Türkiye’nin en yetkin enfeksiyon uzmanlarıdır. İlk etapta 28 milyon kişiye aşı yapılmasını planlıyoruz. Aşı bağlantılarını kurduk. İlk etapta 500 bin doz aşı gelecek. Sözleşme yaptığımız toplam tutar ise 40 milyon doz. Önümüzdeki mart ayına kadar hepsi gelmiş ve uygulanmış olacak.

Kimlere aşı yapılacak?
- Her ülke kendi koşullarına göre planlama yaptı. Örneğin ABD 159 milyon kişinin aşılanmasını planladı. Biz de ilk etapta 28 milyon kişiye aşı yapılmasını planladık. 24 yaşın üstünde sağlıklı insanlara aşı yapmayacağız. Bunun dışında öncelikle aşı yapılması gereken grupları ise şöyle saptadık: Sağlık çalışanları, anaokulu ve ilkokul çocukları, 24 yaşa kadar risk grubundaki çocuklar, akciğer rahatsızlığı, astım gibi kronik hastalığı olanlar. Öncelikle bu grupları aşılayacağız. Altı aylıktan küçük bebeklere ve yumurta alerjisi olanlara aşı yapılmayacak.

Aşının sakıncaları nelerdir?
- Bu aşının önemli yan etkileri olduğu ve yapılmaması gerektiğini savunan uzmanlar oldu...
- Bu beyanlarda bulunanları hekim veya uzman diye nitelemek, bilim insanı diye kabul etmek mümkün değil. Bilime karşı yapılmış açıklamalar. Hiçbir değeri yok. Domuz gribi aşısının normal grip aşısından farklı yan etkisi yok. Normal grip aşısında da görülebileceği gibi, bir iki gün hafif ateş, hafif halsizlik görülme olasılığı dışında tehlikeli sayılabilecek bir yan tesiri yok.
Milyonda bir görülebilecek bir nörolojik rahatsızlıktan söz ediliyor, ancak çok düşük bir olasılık. Aşı dünya standartlarının gerektirdiği kurumlar tarafından ruhsatlandırılmış durumda. Bakanlığımızın İlaç-Eczacılık Genel Müdürlüğü de ruhsatlandırma yapacak ve Hıfzıssıhha’da da aşılar zaten test edilecek. Halkımız bizim yaptığımız açıklamalar dışındakileri dikkate almamalı. Aksine, bu beyanları verenler, eğer aşı olmamak nedeniyle bir can kaybı olursa, bunun vicdani sorumluluğunu taşıyabilecekler mi, onu düşünsünler. Bu tür beyanlar abesle iştigaldir.

Çocuk felci örneği
Aşılamayı nasıl planlıyorsunuz? Bazı gruplar için zorunlu mu olacak?
- Tabii, kimseye zorla aşı yapacak halimiz yok. Bu gönüllü yapılacak. Ama biz Sağlık Bakanlığı olarak sorumluluğumuz ve görevimiz gereği hangi grupların aşı olması gerektiği konusunda halkı bilgilendireceğiz. Şunu söylemeliyim ki, çıkan söylentilerle mücadele hastalıkla mücadeleden daha zor. Bu nedenle medyaya büyük görev ve sorumluluk düşüyor. Bir örnek vereyim: Çocuk felci dünyadan kalkmış bir hastalıktır. Bazı Afrika ülkeleri ile bazı Asya ülkelerinde kaldı. Buralarda kalmasının temel nedeni çocuk felci aşısının kısırlığa yol açtığı şeklindeki söylentidir ve bu doğru değildir.

Bazı toplumlar bu söylentiye inandılar ve aşı yaptırmadılar. Şimdi de domuz gribi aşısıyla ilgili bu olumsuz söylentilerle uğraşıyoruz. Bu nedenle beyanda bulunanların bunları medyaya taşıyanların iyi düşünmesi lazım. Bazı fikirler medyaya tatlı geliyor ama toplumsal maliyeti çok yüksek oluyor.

Metin Münir'in yazısı

Aşıdan virüs kapmak söz konusu mu?

ABD Sağlık Bakanlığı’nın internet sitesinden aldığım bilgilere göre, aşıda domuz gribi virüsü ölü olduğu için ondan grip kapmak mümkün değil. Ayrıca domuz gribi aşısı olmanın, normal grip aşısı olmaktan daha fazla riski de yok

Domuz gribi aşısı yeni olduğu, uzun vadeli klinik denemelerden geçmediği ve hakkında birçok asılsız dedikodu yayıldığı için halkın aklında birçok soru işareti var. Bu konuda ABD Sağlık Bakanlığı, Amerikan vatandaşlarına şu bilgiyi veriyor:

- Aşı, herhangi başka bir ilaçta olduğu gibi, şiddetli alerji gibi ciddi sorunlar yaratabilir. Ancak herhangi bir aşının ciddi zarar verme veya ölüme neden olma olasılığı olağanüstü küçüktür.
- Aşıda kullanılan domuz gribi virüsü ölü olduğu için ondan grip kapmanız mümkün değildir.
- Domuz gribi aşısının riski ile normal grip aşısı olmanın riskleri birbirine benzer:
Aşının doğurabileceği hafif sorunlar
- Ağrı, kızarma, iğnenin girdiği yerde kabarma
- Bayılma (özellikle yetişkinlerde)
- Baş ağrısı
- Adale ağrısı
- Mide bulantısı
- Yüksek ateş

Aşının doğurabileceği şiddetli sorunlar

- Aşılarda ölüm tehlikesi yaratan alerjik tepkiler ender görülür.
- 1976’da, daha önce domuz gribine benzer bir hastalık için geliştirilmiş aşı ile Guillain Barre Sendromu olarak bilinen bir tür felç arasında bağlantı kuruldu. Ancak o günden bu yana nezle aşıları ile bu hastalık arasında açık bir bağlantı bulunamadı.

Vücudum aşıya şiddetli bir tepki verirse ne yapmalıyım?

Dikkat etmeniz gereken tepkiler şunlardır:
Olağan olmayan tepkiler. Örneğin yüksek ateş veya davranış değişikliği.
Şiddetli alerjik tepkiler şunlardan anlaşılabilir: Nefes almakta zorlanma, boğuk seslilik, ıslık gibi solunum sesi, kurdeşen, renk solukluğu, mecalsizlik, hızlı kalp atışı, baş dönmesi.
Tekrarlayayım. Yukarıdaki bilgilerin tamamını ABD Sağlık Bakanlığı’nın internet sitesinden aldım.
Bizim Sağlık Bakanlığı’nın internet sitesinden size aktarmak isterdim ama maalesef. Bu bilgiler orada yok.

Domuz gribi en çok kimler için tehlikelidir?
Hastalığın risk profili tamamlanmış değil ama eldeki bilgiler aşağıdakilerin en çok risk içinde olduklarını gösteriyor.
- Son üç yıldan bu yana astım tedavisi görenler
- Hamile kadınlar
- 65 yaş ve üstü
- 5 yaş ve altı çocuklar
- Kronik akciğer hastaları
- Kronik kalp hastaları
- Kronik böbrek hastaları
- Kronik karaciğer hastaları
- Kronik asabiye hastaları
- Kanser gibi hastalıklardan bağışıklık sistemi zayıflamış olanlar
- Şeker hastaları

Doktorlar da aşı için gönüllü
Prof. Dr. Volkan Korten (Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı Başkanı Marmara Üniversitesi)
Domuz gribi aşısını tavsiye ediyor musunuz?
Tabii ki ediyoruz. Bu konuda çok yanlış bilgilendirme var. Aşının koruması dolayısıyla ölmeyeceklerin sayısı yan etkisinden zarar göreceklerden daha çok.
Gebelerde çok kötü seyrettiğini biliyoruz. Öldürebiliyor. Küçük çocuklara ve onlara bakım hizmeti verenlere de aşı yapılması gerekiyor.
Siz aşı olacak mısınız?
Normal grip aşımı oldum, domuz gribi aşısı gelince onu da olacağım.
Aşının yan etkilerinden korkmalı mı?
Aşı aleyhine yapılan kampanyalar yanlış, uyanık olmak durumundayız ama ben bu aşının normal grip aşılarından daha fazla yan etki doğuracağına inanmıyorum.
Herkes olacak diye bir şey de yok. Otuzlarında, kırklarında olanların ve sağlığı yerinde ise yapmaları şart değil.
Prof. Dr. Erdal Akalın (İç Hastalıkları Uzmanlık Derneği Başkanı)
Hastalarınıza aşı olmayı tavsiye edecek misiniz?
Tabii önereceğiz. Avrupa Birliği sağlık örgütünün öncelik sıralamasına göre yapılması şart.
Siz olacak mısınız?
Tabii. Ben mevsimsel grip aşımı yaptırdım bile. Oğlum Amerika’da yaşıyor, ona da önerdim.

Milliyet